Petar Lubarda /1907-1974/, veliki srpski i jugoslovenski slikar, član Srpske akademije nauka i umetnosti i Јugoslovenske akademije nauka i umjetnosti, umro je na današnji dan 1974. godine.
Lubarda je ostavio pismo o sebi i zahtijevao da navedeni podaci budu dio svih biografskih navoda o njemu.
Osnovnu školu je pohađao u Ljubotinju, Cetinju i Herceg Novom, a gimnaziju u Herceg Novom, Šibeniku, Sinju i Nikšiću gdje počinje da slika.
Studije slikarstva započeo 1925. godine u Umetničkoj školi u Beogradu, a nastavlja kratko u Parizu 1926. U Crnu Goru se vraća 1932. i iste godine dolazi u Beograd.
Prvu samostalnu izložbu imao je 1925. u Nikšiću, a potom 1927. i 1929. u Parizu i Rimu. Od 1927. godine učestvovao je na mnogobrojnim kolektivnim izložbama u zemlji i inostranstvu.
Bio je član Društva srpskih umetnika “Lada” od 1938, Grupe “Samostalni” od 1951, kao i ULUS-a, ULUCG-a i SULUЈ-a.
Ratne godine od 1941. do 1944. provodi u zarobljeništvu u logorima u Njemačkoj i Italiji.
Njegovog oca, kraljevskog oficira, strijeljali su partizani, pa je izvjesno vreme, kao ideološki nepodoban, imao problema u umjetničkoj karijeri.
Od 1945. radio je kao profesor na Likovnoj akademiji u Beogradu.
Godine 1946. odlazi na Cetinje gdje učestvuje u fomiranju prvih stručnih likovnih institucija u Crnoj Gori.
Dopisni član SANU postaje 1959, a redovni 1961. godine. U SANU je ostavio pismo u kojem zahtijeva da se pri svakom izlaganju njegovih djela obavezno naglasi da je po narodnosti Srbin.
Likovni kritičari smatraju Lubardu jedanim od najvećih srpskih slika svih vremena i ističu da bi njegova djela “Bitka na Kosovu” i “Put u Kosmos” mogla da uđu u svaku antologiju svjetske umjetnosti.
Slikarsku zaostavštinu poklonio je Beogradu 1973. godine.
Sahranjen je u Aleji zaslužnih građana na Novom groblju u Beogradu.
Godine 1997. ustanovljeno je najveće priznanje “Petar Lubarda”, koje se dodjeljuje za likovnu umjetnost u Crnoj Gori.
Foto: Privatna arhiva Đure Lubarde
Izvor: SRNA
