U prijedlozima zaključaka u vezi sa Informacijom o prenosu nadležnosti sa Republike Srpske na nivo BiH u oblasti odbrane i bezbjednosti, koju će razmatrati parlament Srpske, navodi se da Narodna skupština zadužuje Vladu da joj da u roku do šest mjeseci uputi na razmatranje i usvajanje zakone iz ove oblasti.
– Narodna skupština zadužuje Vladu da na ovom planu povuče saglasnost na Sporazum o prenosu nadležnosti iz oblasti odbrane na institucije BiH ranije potpisan sa Vladom Federacije BiH – ističe se u ovoj informaciji, dostavljenoj Narodnoj skupštini zajedno sa materijalima za posebnu sjednicu posvećenu vraćanju nadležnosti Srpske.
U zaključcima u Informaciji se dodaje da Skupština povlači saglasnost na odluku o davanju ovlašćenja Vladi da potpiše Sporazum iz 2005. godine.
– Zakon o odbrani BiH, Zakon o službi u Oružanim snagama BiH, Zakon o obavještajno-bezbjednosnoj agenciji BiH i Zakon o agenciji za istrage i zaštitu BiH neće se primjenjivati na teritoriji Srpske od dana stupanja na snagu zakona iz oblasti odbrane i bezbjednosti – navodi se u prijedlogu ovih zaključaka.
U Informaciji se podsjeća da su do prenosa nadležnosti u oblasti odbrane na nivo BiH postojale vojska Srpske i Federacije BiH koje su obavljale svoje ustavne obaveze, ni na koji način ne kršeći Ustav BiH ni Dejtonski mirovni sporazum.
U tom dokumentu se ističe da se na početku procesa reforme odbrane u BiH Srpska zvanično zalagala za politiku demilitarizacije BiH, kao postkonfliktnog društva, što, nažalost, nije prihvaćeno od druge strane, FBiH i međunarodnih učesnika u procesu reforme.
– Od razmatranih pozitivnih efekata reforme odbrane, za Srpsku nije ostvaren niti jedan od očekivanih. Na finansijskom planu Srpska nije smanjila izdvajanje za odbranu, niti je kroz ovakav sistem politika odbrane Republike Srpske poboljšana. Takođe, procesi u oblasti politike odbrane u BiH su u suprotnosti sa politikom vojne neutralnosti Srpske, a u skladu sa Rezolucijom Narodne skupštine o vojnoj neutralnosti – navedeno je u Informaciji.
Na osnovu odluke visokog predstavnika Pedija Ešdauna 2002. godine usvojen je novi zakon o Savjetu ministara kada je formirano novo ministarstvo bezbjednosti.
– S obzirom da Ustav BiH nije propisao nadležnost BiH u oblasti bezbjednosti, formiranjem Ministarstva bezbjednosti prenesen je dio nadležnosti entiteta. Takođe, odlukom visokog predstavnika prekršen je Ustav BiH, s obzirom da odluka visokog predstavnika ne predstavlja osnov za izmjenu Ustava BiH, odnosno Ustav BiH ne poznaje odluke visokog predstavnika kao jedan od načina ni za izmjenu Ustava BiH ni za prenos nadležnosti – navodi se u Informaciji.
U informaciji se ukazuje da je na sličan način formirana obavještajno-bezbjednosna agencija na nivou BiH, čime je onemogućena funkcionalna zaštita ustavnog poretka Srpske.
– Zbog navedenog, kao i obaveze obavještajne službe da vrši bezbjednosnu provjeru za sva lica koja imaju pristup povjerljivim podacima sa oznakom “tajno”, kapaciteti ove službe na zajedničkom nivou značajno su umanjeni za njenu osnovnu namjenu kao što je obavještajni i kontraobavještajni rad, borba protiv terorizma i organizovanog kriminala – navodi se u informaciji.
U vezi s tim se ističe da je Obavještajno-bezbjednosna agencija /OBA/ BiH tokom dosadašnjeg rada u više navrata kršila Ustav i pozitivnopravne propise.
– U Ustavu Republike Srpske, oblast bezbjednosti je u isključivoj nadležnosti Srpske iz čega proizilazi pravo Republike da formira svoju obavještajno-bezbjednosnu službu – navedeno je u Informaciji.
U tom dokumentu se podsjeća da je osnivanjem Agencije za istrage i zaštitu na nivo BiH prenesene brojne važne nadležnosti i ovlaštenja entitetskih agencija čime se narušava ustavna pozicija Srpske na način da je Ministarstvo unutrašnjih poslova stavljeno na tom planu u podređen položaj.
U zaključnim razmatranjima u Informaciji se navodi da je Sporazumom između FBiH i Srpske o prenosu nadležnosti u oblasti odbrane nisu trajno prenesene nadležnosti iz ove oblasti na nivo BiH jer im nisu prethodile izmjene i dopune Ustava BiH da bi se stvorio ustavni osnov.
– Treba naglasiti da nije bilo ni naknadnih ustavnih promjena, pa su te nadležnosti samim tim neustavne i privremene zbog čega se i stavlja van snage Odluka kojom se prihvata da se nadležnosti iz oblasti odbrane Srpske prenesu na zajedničke organe i institucije BiH – ističe se u tom dokumentu.
U Informaciji se ističe da ni donošenjem zakona u Parlamentarnoj skupštini BiH u oblasti bezbjednosti bez izmjena Ustava BiH nije moglo doći do trajnog prenosa nadležnosti sa entiteta na nivo BiH.
U dokumentu se ističe da je članom Ustava Republike Srpske oblast bezbjednosti u nadležnosti Srpske.
– Tumačenjem ovog člana, evidentno je da je uređivanje oblasti bezbjednosti ustavna kategorija propisana Ustavom Srpske. S ciljem striktnog poštovanja Dejtonskog mirovnog sporazuma i Ustava BiH, podrazumijeva se pravo Narodne skupštine i Vlade da obustave primjenu bilo kog akta, mjere ili aktivnosti organa i institucija na nivou BiH, a koji nemaju osnov u Ustavu BiH i nisu izričito Ustavom BiH utvrđeni kao nadležnosti organa na nivou BiH – zaključuje se u ovom dokumentu.
Predlagači informacije su predsjednica Republike Srpske, srpski član Predsjedništva BiH, premijer Srpske, te poslanički klubovi vladajuće većine u parlamentu Srpske.
Foto: wikipedia.org
Izvor: SRNA
