Huni imaju reputaciju nemilosrdnih varvara, ali nova arheološka saznanja govore da nisu bili toliko ratoborni koliko se mislilo.
Krajem 4. vijeka Huni su zauzeli većinu zapadne Evrope, pokorivši germanska plemena. Iako ih prati reputacija neustrašivih konjanika osvajača, istoričari podvlače da je puno toga o njima nepoznato. Pretpostavlja se da su došli iz predjela današnjeg Kazahstana i da su potekli od nomadskog turkijskog naroda Xiongnu, koji je tokom 3. i 2. vijeka prije nove ere vladao prostranim carstvom u centralnoj Aziji.
Krećući se obalom Crnog mora, Huni su harali sve pred sobom. Potisnuli su germanska plemena poput Vandala i Vizigota dublje u Evropu, čime su prouzrokovali Veliku seobu naroda. Ovaj niz događaja potresao je Rimsko Carstvo i učinio ga ranjivim na nadilazeća varvarska plemena.
Atila Bič Božji
Najozloglašeniji vladar Huna bio je Atila Bič Božji, koji je predvodio hunske narode od 440. do 453. godine. Pod njegovim vodstvom stigli su čak i do Galije, a današnje Francuske. Zloslutni nadimak zaslužio je nezamislivim nasiljem kome je njegova vojska bila sklona. No, arheološka iskopavanja otkrivaju pomalo drugačiju priču.
Arheolozi su 2017. u Mađarskoj, na čijem prostoru je u vrijeme Rimskog Carstva bila provincija Panonija, pronašli dokaze koji svjedoče o suživotu i kulturnoj razmjeni među Rimljanima i Hunima. Ova saznanja govore o istoriji Huna koja nije bila u potpunosti ispunjena sukobima.
Atila Hunski nikada nije i sam napao Rim, koji je pao pod najezdom varvara 469. godine. Uprkos tome, Huni su ostali zapamćeni u istorijii kao najzaslužniji za pad carstva. Savremeni istoričari ističu da je Rim već uveliko bio destabilizovan i da je zbog toga, zapravo, bio ranjiv na varvarsku invaziju.
Nemilosrdna reputacija Huna zaživjela je hiljadu i po godina kasnije u Njemačkom Carstvu gdje je car Wilhelm II. podsticao svoju vojsku da im bude više slična. Tokom Prvog svjetskog rata se naziv Hun u nekim jezicima koristio upravo za Nijemce (National Geographic).
Foto: Wikimedia Commons
Izvor: Klix
