Nedeljka Ilijić, predsjednik Udruženja građana “Oaza” Trebinje, kaže da su tokom prošle godine zabilježili 50 zvaničnih prigovora građana, upućenih uglavnom preduzećima koja imaju monopol na tržištu.
Svakodnevno ih, kaže Ilijićeva, ljudi presreću na ulici te upućuju nezvanične žalbe.
“Najviše pritužbi je bilo na telefonske kompanije – od neispravnosti telefona pa do usluga. Žalbe su česte i na trgovačku djelatnost, na neistaknute cijene na rafovima, napisane cijene artikala koje se ne podudaraju s onima na kasi, zatim neizloženost knjiga o reklamacijama, te razni problemi s kvalitetom obuće. Prisutna je i trgovačka neljubaznost i neispunjavanje zakonskih obaveza prema potrošačima”, nabraja Ilijićeva.
Dodaje da je i vodosnabdijevanje boljka građana, koji ne žele više da imaju zajednički vodomjer u zgradama, već pojedinačni.
“Neki dan sam s police u supermarketu skinula cijenu i insistirala da mi naplate po toj cijeni jer je razlika na rafi i na mom računu bila velika. Na kraju sam u tome i uspjela. Mnogi trgovci kad nešto platim ne kažu ni hvala, ma ni ne klimnu glavom”, navodi jedna Banjalučanka.
Iz “Oaze” ističu da što se tiče žalbi na trgovce, potrošači uspiju izganjati pravdu, dok sa javnim preduzećima vode sizifovsku borbu.
I Banjalučane muče slični problemi kao i Trebinjce, ali se, kako navode iz Pokreta potrošača Banjaluka, sve manje javljaju.
“Ljudi su sve upućeniji u svoja prava pa ih pokušavaju ostvariti direktno s licem koje im je to pravo uskratilo. Nama kao udruženju se i dalje obraćaju oni manje informisani, a to su pretežno stariji ljudi”, navodi Dragutin Bošković iz ovog udruženja.
Kako navode iz Odsjeka za zaštitu potrošača pri Ministarstvu trgovine i turizma RS, tokom prošle godine zabilježeno je preko 1.100 prigovora.
Najveći dio prigovora, oko 59 odsto, odnosio se na usluge od opšteg ekonomskog interesa, 12 odsto prigovora se odnosilo na zaštitu bezbjednosti i zdravlja ljudi, 14 odsto na odgovornost i garanciju za proizvod ili uslugu, 11 odsto prigovora bili su u vezi sa obavezom obavljanja trgovačke djelatnosti u skladu sa dobrim poslovnim običajima, četiri odsto odnosilo se na prodaju proizvoda i pružanje usluga, dva odsto prigovora na deklarisanje proizvoda, a jedan odsto na nepoštenu poslovnu praksu i drugo.
“Možemo reći da su potrošači u Republici Srpskoj iz godine u godinu sve više upućeni u svoja prava zahvaljujući aktivnostima Ministarstva, udruženja potrošača i medija, ali da je proces njihovog daljeg obrazovanja neophodno kontinuirano sprovoditi u cilju jačanja javne svijesti”, navode iz ovog ministarstva.
Budući da je dosadašnja praksa pokazala da mnoge turističke agencije nisu dovoljno upoznate s odredbama Zakona o zaštiti potrošača, kažu da je potrebna veća edukacija zaposlenih, što bi ujedno doprinijelo i podizanju turizma na viši nivo. Značajnu ulogu imaju i inspekcijski organi u Republici Srpskoj.
(Nezavisne)
