TUZLA – Najzagađenije rijeke u Bosni i Hercegovini su Bosna, Spreča, Miljacka i Željeznica, podaci su Centra za životnu sredinu RS.
Najviše zagađenja, kako navode ekolozi, dolazi iz otpadnih komunalnih voda iz naseljenih zona i industrije, te divljih deponija. Ekolozi upozoravaju i da svaka, pa i najmanja promjena fizičkog i hemijskog kvaliteta vode utiče na organizme koji u njoj žive.
“Svaka promjena uslova ima negativan uticaj na biljni i životinjski svijet i nerijetko dovodi do izumiranja određenih vrsta”, navode iz Centra.
Jedna od aktivnosti Agencije za vodno područje rijeke Save je monitoring kvaliteta površinskih voda u slivnom području Save u Federaciji BiH.
“Praćenjem odstupanja parametara od zahtijevanih klasa, odnosno od okolišnih standarda kvaliteta za prioritetne supstance po slivovima, evidentno je da sliv rijeke Bosne ima najlošiji kvalitet od svih kontroliranih slivova u vodnom području Save na teritoriji FBiH”, navode u Agenciji. Dodaju da su među glavnim izvorima zagađenja urbane otpadne vode, koje se ispuštaju u vodotok bez prečišćavanja, a malo je onih sa postrojenjem za prečišćavanje.
“Tu su i industrijske otpadne vode, a njihov uticaj je naročito izražen u tuzlanskom industrijskom bazenu koji utiče na posebno loš kvalitet rijeke Spreče. Rijeka Spreča je najzagađeniji vodotok”, kažu u Agenciji.
Tokom monitoringa Federalnog zavoda za agropedologiju u donjem dijelu rijeke Spreče u Tuzlanskom kantonu pronađena je živa, koja je jako opasan teški metal.
“Ove godine našli su nikl i hrom i na pojedinim dijelovima živu. Od 17 mikrolokacija, na osam je povećan sadržaj PAH-ova, a na četiri žive. Na svim lokalitetima je povećan sadržaj nikla i hroma”, nedavno su upozorili iz Federalnog zavoda za agropedologiju.
Edin Delić, načelnik Lukavca, rekao je da stepen zagađenja Spreče varira i dodao da nekoliko industrijskih postrojenja periodično ispušta otpadne vode u tu rijeku.
“U Spreči inače završava i kompletna kanalizacija Tuzle, Kalesije, filtrirana kanalizacija Živinica, Banovića, Lukavice i Gračanice, pa je opterećenje otpadnim vodama preveliko”, ističe Delić.
Dodaje da su uloženi napori da Spreča što manje utiče na okolinu, pa su podijeljene nadležnosti po nivoima, odnosno opštinama.
“Opština Živinice je ugradila pročistač otpadnih voda, a na tome radimo i mi. Vršimo veliki pritisak na federalno ministarstvo da se implementira kontinuirani monitoring štetnih emisija kako bi svi industrijski zagađivači koji imaju kontaminirajući otpad imali zakonsku obavezu da to mjere i kako bismo znali odakle nam dolazi toliko zagađenje. Odgovorno tvrdim da mi ne možemo preduzeti efikasne mjere ako nismo sigurni odakle nam dolazi zagađenje. Uvijek će biti negiranja, upiranja prsta u drugoga”, zaključio je Delić.
Svijetli primjeri
Da postoje svijetli primjeri rijeka u BiH svjedoči rijeka Una koja je dijelom i nacionalni park, kažu u Centru za životnu sredinu RS.
Dodaju da su čiste i Sana i Neretva.
I u Agenciji za vodno područje rijeke Save navode da je Una čista rijeka, pogotovo u svom gornjem toku (od Martin Broda do Bosanske Otoke) i srednjem dijelu toka njene glavne pritoke Sane (od Ključa do Sanskog Mosta).
“Rezultati ispitivanja potvrđuju očekivano dobar kvalitet ispitivanih voda”, navode iz Agencije za vodno područje rijeke Save.
Veliki izazov
Pred BiH, kako ističu u Agenciji za vodno područje rijeke Save, biće postavljen zadatak ispunjenja ciljeva Okvirne direktive o vodama EU, koji je veliki izazov čak i za zemlje EU.
“Potrebno je uložiti mnogo sredstava i niz napora za postizanje dobrog ekološkog i hemijskog statusa voda”, dodaju u Agenciji.
(Nezavisne)
