Danas je nedjelja, 16. februar, 47. dan 2020. Do kraja godine ima 319 dana.
1808. – Francuska počela invaziju na Španiju i pokorila je za mjesec dana. Car Napoleon Prvi odveo je u Francusku kralja Karlosa Četvrtog i njegovog sina Fernanda Sedmog, a na prijesto je postavio brata Žozefa, koji je okupiranom Španijom vladao do 1813.
1831. – Rođen ruski pisac Nikolaj Semjonovič LJeskov, izuzetan znalac jezika i suptilan stilista. Pisao je romane i pripovijetke o životu sveštenika i činovnika u gluvoj ruskoj provinciji i opisivao beskrupulozne tipove u periodu prvobitne akumulacije kapitala. Stvorio je i nenadmašne književne likove seljaka, zahvaljujući izvanrednom poznavanju psihologije ruskih seljaka. Djela: “Lijevak Soborjane”, “Začarani putnik”, “Nesmrtni glavonja”, “Ledi Makbet mscenskog okruga”, “Sitnice iz arhijerejskog života”.
1871. – Rođen pisac Radoje Domanović, najveći srpski satiričar, koji je sarkastično i duhovito slikao vlast ogrezlu u korupciju i nasilje, lažno rodoljublje i do servilnosti poslušno građanstvo. Poslije završetka Velike škole u Beogradu bio je nastavnik u Vranju, Pirotu i Leskovcu, a iz službe je otpušten kao protivnik Obrenovićevog režima. Od 1905. do smrti 1908. bio je šef korektora Državne štamparije u Beogradu. Uređivao je satirični list “Stradija”. Počeo je realističkim pripovijetkama iz seoskog života, ali je ubrzo počeo da piše satiru, stvorivši djela univerzalne vrijednosti. Djela: satirične pripovijetke “Stradija”, “Vođa”, “Danga”, “Mrtvo more”, “Kraljević Marko po drugi put među Srbima”.
1871. – Poražena Francuska potpisala kapitulaciju i akt o primirju sa Pruskom, čime je završen francusko-pruski rat. U maju 1871. je utanačen definitivni mir sa tada već ujedinjenom Njemačkom, kojoj je Francuska morala da ustupi bogate pokrajine Alzas i Lorenu i da plati ratnu odštetu.
1873. – U Španiji proglašena republika kad je kralj Amadeo Drugi Savojski abdicirao zbog previranjanja u zemlji, nesređene privredne situacije i jačanja republikanskog pokreta. Pošto su republikanci bili razjedinjeni već 1874, vojska je vratila na vlast burbonsku dinastiju, s kraljem Alfonsom Dvanaestim.
1877. – Rođena Isidora Sekulić, srpski književnik izuzetnog stila, širokog obrazovanja i visoke kulture, tanan posmatrač ljudskih života i sudbina, pisac visoke duhovnosti i prefinjenog duha, član Srpske akademije nauka i umjetnosti. Kritičari je smatraju klasikom srpske književnosti, a povodom njene smrti 1958. jedan od njih je ocijenio da je umro “literarno najkulturniji čovek našeg tla od Ćirila i Metodija do juče, do danas, možda do prekosutra”. Završila je Viši pedagogijum u Budimpešti i doktorirala u Njemačkoj. Bila je nastavnik i upravnik Devojačke škole u Pančevu, zatim profesor gimnazije u Beogradu. Sarađivala je u svim boljim srpskim i hrvatskim književnim časopisima. Bila je znalac mnogih jezika i izvrstan prevodilac, naročito je mnogo prevodila s engleskog. Djela: putopis “Pisma iz Norveške”, roman “Đakon Bogorodičine crkve”, pripovijetke “Hronika palanačkog groblja”, “Saputnici”, “Gospa Nola”, eseji “Analitički trenuci i teme”, “Zapisi o mome narodu”, “Mir i nemir”, “Njegošu – knjiga duboke odanosti”, “Govor i jezik, kulturna smotra naroda”.
1918. – Englesku luku Dover u Prvom svjetskom ratu bombardovala njemačka podmornica.
1926. – Rođen engleski filmski režiser Džon Ričard Šlezinger, blizak idejama “slobodnog filma”. Filmovi: “Lažov Bili”, “Darling”, “Daleko od razuzdane gomile”, “Ponoćni kauboj” , “Nedjelja, prokleta nedjelja”, “Sjaj i bijeda Holivuda”, “Maratonac”.
1933. – Zbog straha od sve češćih njemačkih prijetnji Jugoslavija, Čehoslovačka i Rumunija reorganizovale odbrambeni savez Malu Antantu, koja je dobila stalni Savjet sastavljen od ministara inostranih poslova. Njemačka okupacija Čehoslovačke u martu 1939. praktično je ugasila savez, koji je saradnjom Jugoslavije i Rumunije još neko vrijeme životario, ali je slomom Jugoslavije u Drugom svjetskom ratu, poslije napada nacističke Njemačke u aprilu 1941, definitivno prestao da postoji.
1936. – Na parlamentarnim izborima u Španiji pobijedila lista Narodnog fronta, poslije čega je vladu socijalista, komunista i predstavnika sindikata sastavio Manuel Asanja i ona je odmah izdala dekret o amnestiji političkih zatvorenika i propisala agrarnu reformu. Fašisti su pod rukovodstvom generala Fransiska Franka u julu 1936. otpočeli oružanu pobunu, što je izazvalo građanski rat u kojem su 1939. poražene snage vlade Narodnog fronta, najviše zahvaljujući velikoj vojnoj pomoći koju su Franku pružile nacistička Njemačka i fašistička Italija.
1945. – Američko vazduhoplovstvo u Drugom svjetskom ratu počelo masovno bombardovanje Tokija.
1959. – Vođa gerilaca Fidel Kastro – čije su snage 1. januara 1959. zbacile diktatora Fulhensija Batistu – postao je premijer Kube.
1972. – Grupa oficira Ekvadora, predvođena generalom Giljermom Rodrigesom Larom, državnim udarom bez prolivanja krvi je svrgnula predsjednika Hosea Mariju Velaska Ibaru. Svrgnuti predsjedenik, kojem je to bio peti mandat /prvi put je postao šef države 1934/, dobio je azil u Venecueli.
1978. – Kina i Japan su u Pekingu potpisali trgovinski ugovor u vrijednosti 20 milijardi dolara, što je označilo početak velikog ekonomskog otvaranja Kine.
1983. – U požaru koji je zahvatio veliko područje niskog rastinja na jugu Australije život izgubilo najmanje 69 ljudi.
1992. – Skupština Republike Srpske Krajine /RSK/ na vanrednom zasjedanju u Glini prihvatila je plan Sajrusa Vensa o razmještanju mirovnih snaga UN u RSK, razriješila dužnosti premijera Milana Babića i poništila odluku njegove vlade o raspisivanju referenduma o Vensovom planu.
1992. – Zairske snage bezbjednosti ubile 32 demonstranta, otvorivši vatru na hiljade hrišćana koji su počeli mirne ulične proteste zbog režima predsjednika Mobutua Sese Sekoa.
1994. – Grčka podvrgla potpunom privrednom embargu Bivšu Jugoslovensku Republiku Makedoniju zbog namjere Skoplja da bude priznato kao Republika Makedonija. Atina je podsjetila da je sjeverna grčka provincija Makedonija postojala znatno prije dolaska Slovena na Balkan i upozorila da je neprihvatljivo da novostvorena država stavi na zastavu helenistički antički simbol – sunce Vergine.
1994. – U planinskom području indonezijskog ostrva Sumatra u zemljotresu poginulo najmanje 200 ljudi.
1998. – Prilikom pada “erbasa A-300” tajvanske Aviokompanije “Čajna erlajnz” u blizini aerodroma u Tajpehu poginula 203 putnika u avionu, uključujući guvernera centralne banke Tajvana i sedam ljudi na tlu.
2000. – Rusija i NATO obnovili odnose, prekinute u proljeće 1999. zbog agresije Sjevernoatlantske alijanse na Saveznu Republiku Jugoslaviju, saopšteno je u Moskvi poslije razgovora vršioca dužnosti ruskog predsjednika Vladimira Putina s generalnim sekretarom NATO-a Džordžom Robertsonom.
2001. – U napadu na srpski konvoj kod Podujeva na Kosmetu poginulo deset Srba, a ranjeno više od 40.
2004. – Indija i Pakistan počeli prve formalne mirovne razgovore u više od dvije i po godine, a jedna od glavnih tema bio je spor u vezi sa regionom Kašmira.
2016. – Umro Butros Butros Gali, egipatski političar i diplomata, nekadašnji generalni sekretar UN.
Foto: N.N.
Izvor: SRNA
