Danas je četvrtak, 11. april, 101. dan 2019. Do kraja godine ostala su još 264 dana.
1514. – Umro italijanski arhitekta Donato Bramante, koji je snažno uticao na renesansnu arhitekturu. Projektovao je mnoge zgrade i rekonstruisao crkvu Svetog Petra u Vatikanu.
1689. – Krunisan engleski kraljevski par Vilijam Treći Oranski i Meri Druga poslije zbacivanja posljednjeg kralja iz dinastije Stjuart DŽejmsa Drugog u “Slavnoj revoluciji” 1688. godine. Meri Druga je kćerka DŽejmsa Drugog, ali je odbacila nepopularnu očevu rimokatoličku politiku i snažno podržala Anglikansku crkvu. Tokom njihove vladavine u Engleskoj je učvršćen ustavno-parlamentarni režim.
1713. – Potpisan Utrehtski mir Francuske, Britanije, Holandije, kraljevine Pijemont, Portugalije, Pruske i Španije, kojim je okončan rat za špansko nasljeđe. Španija je primorana da Britaniji ustupi Gibraltar, Austriji preda Belgiju, Milano i južnu Italiju, a Pijemontu sredozemno ostrvo Sardiniju. Takođe je prinuđena da za vladare prihvati francuske Burbone.
1755. – Rođen engleski hirurg i paleontolog DŽejms Parkinson, koji je otkrio i opisao nervnu bolest ekstrapiramidalnog sistema, nazvanu prema njegovom prezimenu. Prvi je opisao apendicitis/zapaljenje slijepog crijeva/, objavio je više radova iz medicine i paleontološko djelo “Organski ostaci ranijeg svijeta”.
1772. – Rođen španski pisac Manuel Hose Kintana, sljedbenik klasike i pisac slobodoumne poezije. Bio je sekretar pobunjeničkog pokreta za nezavisnost u vrijeme vladavine Španijom Napoleona Prvog od 1808. do 1814. Djela: poetska – “Oda Španiji”, “Oda Padilji”, “Oda štampariji”, drame “Pelajo”, “Vojvoda od Visea”, istorijsko djelo “Životi slavnih Španaca”, kritika “Pravila drame”.
1814. – Francuski car Napoleon Prvi abdicirao poslije poraza u Rusiji, pada Pariza i izgubljenih bitaka kod Lajpciga i Tuluza, poslije čega je prognan na sredozemno ostrvo Elba.
1842. – Beogradski trgovci – braća German okončali gradnju prve srpske lađe “Knez Mihailo”. Majstori iz Carigrada počeli su gradnju 1840. u Brzoj Palanci na Dunavu. Brod je mogao da se koristi i u vojne svrhe – na njemu je bilo mjesta za 18 topova.
1884. – Umro engleski pisac Čarls Rid, čiji je obimni istorijski roman “Manastir i ognjište” nadahnut spisima i životom holandskog humaniste Erazma Roterdamskog. Napisao je više “romana s tezom”, u kojima je podvrgao oštroj kritici engleski kazneni sistem i zloupotrebe u ludnicama. Ostala djela: romani “Nikad nije suviše kasno”, “U gotovu”, “Grifit Gont”.
1894. – Uganda postala britanski protektorat.
1899. – SAD od Španije preuzele Filipine.
1919. – Počela da radi Međunarodna organizacija rada sa sjedištem u Ženevi, koja je poslije stvaranja UN postala jedna od specijalizovanih agencija svjetske organizacije.
1939. – Pod pritiskom saveznice – nacističke NJemačke – Mađarska istupila iz Društva naroda.
1945. – Američka vojska u Drugom svjetskom ratu oslobodila nacistički koncentracioni logor Buhenvald. Za 7,5 godina, koliko je logor postojao, u njemu je ubijeno više od 56.000 ljudi iz 18 evropskih zemalja, uključujući 4.000 Jugoslovena, pretežno Srba.
1945. – U Moskvi u Drugom svjetskom ratu Josip Broz potpisao ugovor o prijateljstvu, uzajamnoj pomoći i saradnji Jugoslavije i SSSR. Bila je to prva njegova službena posjeta jednoj savezničkoj zemlji poslije formiranja privremene vlade Demokratske Federativne Jugoslavije i međunarodnog priznanja nove Jugoslavije.
1948. – Otpočela izgradnja novog beogradskog naselja na lijevoj obali Save – budućeg Novog Beograda.
1961. – Pred izraelskim sudom u Jerusalimu počelo suđenje austrijskom nacisti Adolfu Ajhmanu, šefu odjeljenja u Gestapou za uništenje Jevreja i za njemačke logore u Drugom svjetskom ratu.
1961. – Zbog politike aparthejda u Južnoj Africi Nigerija uspostavila potpuni trgovinski embargo protiv te zemlje.
1973. – NJemački nacistički ratni zločinac Martin Borman zvanično proglašen mrtvim.
1977. – Umro francuski pisac Žak Anri Mari Prever, nazvan “pjesnikom Pariza”. Počeo je pisati pod uticajem nadrealista, ali je vremenom izgradio originalan izraz jednostavne i sažete forme. NJegovu poeziju karakteriše revolt, mladalački cinizam, ismijevanje autoriteta. Napisao je više poetskih scenarija, možda najljepših u francuskoj kinematografiji, za filmove režisera Marsela Karnea “Obala u magli”, “Hotel `Sjever`”, “Dan se rađa”, “LJubavnici iz Verone”, “Djeca raja”, “Vrata noći”. Djela: zbirke pjesama “Riječi”, “Veliki proljećni bal”, “Kiša i lijepo vrijeme”.
1979. – U glavni grad Ugande Kampalu ušle trupe Tanzanije i snage opozicije, okončavši osmogodišnju surovu vladavinu diktatora Idija Amina Dade, koji je pobjegao u Libiju.
1985. – Umro albanski diktator Enver Hodža, šef vladajuće Partije rada Albanije od 1948. Između dva svjetska rata bio je sekretar kraljevskog poslanstva Albanije u Briselu. Jedan je od osnivača Komunističke partije Albanije 1941. Podržavao je politiku Informbiroa od 1948. do 1956. i diktatorsku koncepciju Josifa Staljina, čak i poslije 20. kongresa Komunističke partije SSSR, na kojem su osuđeni Staljinovi metodi. Kasnije je postao privrženik Pekinga, ali se razišao i s kineskim komunistima, potpuno izolujući zemlju. Izgradio je primitivni, autoritaran sistem, zasnovan na represiji i fizičkim eliminacijama neistomišljenika, ali i saradnika u koje je posumnjao da bi mogli da ugroze njegovu ličnu vlast. Bio je glasnogovornik velikoalbanskih teritorijalnih pretenzija prema Jugoslaviji.
1990. – Vlada Angole saglasila se da u Portugaliji otpočne mirovne razgovore s pobunjeničkim pokretom UNITA.
1991. – Savjet bezbjednosti UN saopštio formalni kraj Zalivskog rata, prihvativši obećanje Iraka da će platiti ratnu štetu i uništiti oružje za masovno razaranje.
1994. – Avioni NATO-a nastavili napade na Vojsku Republike Srpske /VRS/ oko Goražda, pogađajući i civilne ciljeve. Vojna pomoć muslimanima, koji su se našli u neprilici poslije neuspjele ofanzive – na koju SAD i druge zapadne zemlje nisu reagovale – pravdana je tvrdnjom da VRS ugrožava snage UN.
1995. – UN smijenile komandanta ruskih “plavih šljemova” u Sremsko-baranjskoj oblasti general-majora Aleksandra Pereljakina, optuženog za podršku Srbima.
1997. – Međunarodne mirovne snage stupile na tlo Albanije, pokušavajući da zaustave nasilje i haos u toj zemlji.
1999. – I tokom pravoslavnog Vaskrsa avioni NATO pakta bombardovali Saveznu Republiku Jugoslaviju, a u napadu na civilne objekte u širem području Kuršumlije usmrćeno je šest ljudi.
1999. – Indija uspješno isprobala raketu dugog dometa tipa “agni”, koja može da nosi i nuklearne projektile.
2003. – Vlada Sadama Huseina izgubila kontrolu nad Irakom i potpuno nestala, saopštila je Bijela kuća.
2006. – Sudija španskog suda Huan del Olmo podigao optužnicu protiv 29 lica zbog njihove uloge u bombaškim napadima u Madridu u martu 2004. godine.
2006. – Vrhovni vođa italijanske mafije Bernardo Provencani, koji je bio u bjekstvu 42 godine, uhapšen na Siciliji – u gradiću Korleone.
2006. – Lijevi centar Romana Prodija proglasio pobjedu na opštim izborima u Italiji.
2007. – Narodna skupština Republike Srpske usvojila zaključke u vezi sa reformom policije u BiH, odbacivši zahtjeve za radikalno ustavno i teritorijalno preuređenje BiH i zahtjeve za ukidanje Srpske i njenih suštinskih nadležnosti.
Foto: www.pink.rs
SRNA
