Osam izlagača predstavilo je danas svoje rukotvorine u Pridjelu Donjem kod Doboja u okviru projekta “Zaštita i promocija starih zanata planine Ozren”.
Zora Malinović iz Boljanića, jedan od izlagača, pojasnila je kako se dolazi do konca od vune kojim su se plele čarape i drugi odjevni predmeti.
Ona je rekla da je tu vještinu savladala kao petogodišnjakinja, a opisujući postupak, istakla je da je riječ o vuni sa ovaca koje su se šišale od Đurđevdana.
“Vuna se prvo potapala u toploj vodi, a zatim hladila i čistila, najčešće u potoku ili na izvoru. Nakon toga, vuna se sušila, a potom ručno češljala, nakon čega se prelo i formirao konac potrebne debljine”, pojasnila je Malinovićeva.
Stanojka Mikić /85/ od majke je naučila da tka ponjave, strožak-slamarice, košulje–debeljače od lana, kao i nošnje od pamuka.
Ona je rekla da zbog godina više nije u mogućnosti da se bavi ovim zanatom, a da kod mladih nema interesovanja da nauče da tkaju.
Miloš Nešković iz Konopljišta rekao je da obrađuje drvo i cijepa šindru–drvene daščice kojima su se od davnina pokrivali krovovi kuća na Ozrenu, a čiji je vijek trajanja i do 60 godina.
“Šindra se cijepa isključivo od hrasta koji treba da je posebnog kvaliteta”, izjavio je Nešković, dodajući da je sve manje potražnja za šindrom koja se danas koristi za pokrivanje bungalova, ali i u nedostatku kvalitetnog zrelog hrastovog drveta.
Milenko Stevanović iz Gornje Bočinje od drveta pravi ploske, frule, dvojnice ali, kako kaže, posebno je ponosan na šargiju koja je svoj put našla i do Australije.
“Naša ozrenska šargija pravi se od javora, trešnje, duda, oraha, vrbe i lipe”, naveo je Stevanović i pojasnio da su mu potrebna tri dana da izradi jedan instrument.
Promociju starih zanata organizovala je dobojska nevladina organizacija “Evroplus” u okviru projekta “Doprinos mreža NVO očuvanju i mapiranju materijalnog i nematerijalnog kulturnog naslijeđa”, koji realizuje Udruženje građana “Toper” iz Doboja, a finansira EU.
Predstavnik “Topera” Snežana Šešlija naglasila je da “Evroplus” imao obavezu da okupi i mapira ljude i organizacije koje se bave starim zanatima.
Promocija je održana u kopleksu Adrenalin parka.
Foto: srna.rs
Izvor: SRNA
